Sprawdź, czy masz koło zapasowe

Wakacyjne miesiące to czas urlopów i wyjazdów w długie trasy. Podczas takich podróży kierowca powinien być przygotowany na różne scenariusze, łącznie z uszkodzeniem opony. Tym bardziej, że statystycznie w około 30% pojazdów jeżdżących na letnich oponach przynajmniej jedna z nich wykazuje oznaki zniszczenia*. Trenerzy Szkoły Bezpiecznej Jazdy Renault przygotowali praktyczny poradnik o wymianie koła dla posiadaczy aut wyposażonych w koło zapasowe.

Uszkodzona opona to duży problem, zwłaszcza w przypadku dalekiej podróży, np. za granicę. W związku z tym jeszcze przed wyjazdem należy sprawdzić stan ogumienia, by móc zapobiec przykrej niespodziance. Okazuje się, że blisko co trzeci kierowca nie dba o letnie opony w wystarczającym stopniu.

Nawet kontrola stanu opon przed wyjazdem nie da nam jednak gwarancji, że koło zapasowe nigdy się nie przyda. Konieczność zmiany koła może wynikać z wielu czynników. Na drodze może znajdować się szkło czy gwóźdź, czasem opona ulega zniszczeniu z powodu niewłaściwego ciśnienia w jej wnętrzu. Dlatego warto wozić ze sobą koło zapasowe oraz narzędzia potrzebne do jego wymiany, mimo że zgodnie z polskim prawem nie ma takiego obowiązku – radzi Zbigniew Weseli, dyrektor Szkoły Bezpiecznej Jazdy Renault.

Podczas wymiany koła podstawową kwestią jest zapewnienie bezpieczeństwa sobie oraz innym użytkownikom ruchu. Dlatego należy zjechać na pobocze lub w inne bezpieczne miejsce oraz ustawić za samochodem trójkąt ostrzegawczy. Przedmioty potrzebne do wymiany koła to klucz do śrub, podnośnik, latarka, rękawice robocze oraz kawałek tektury, który zapobiega pobrudzeniu ubrania. Przydatny może okazać się także specjalny środek penetrujący, który ułatwi odkręcanie śrub.

Wymiana koła – krok po kroku

1. Przed rozpoczęciem wymiany koła, należy umieścić samochód na twardej i płaskiej powierzchni, a następnie wyłączyć silnik, zaciągnąć hamulec ręczny i wrzucić pierwszy bieg.
2. Kolejne kroki to zdjęcie kołpaków i częściowe odkręcenie śrub mocujących koło. Najłatwiej zrobić to przy użyciu klucza na długiej rączce, tzw. krzyżaka.
3. Potem powinno się umieścić lewarek w odpowiednim punkcie zaczepienia. W przypadku użycia podnośnika w kształcie pionowej śruby obracanej dźwignią lub korbką należy pamiętać, że jego wspornik musi wejść do wzmocnienia w karoserii (przyspawane jest ono zwykle na brzegu progu, pośrodku podwozia lub przy każdym z kół). Lewarek typu „romb” wystarczy zaś podstawić pod samochód w miejscu, gdzie spód auta został wzmocniony dodatkową blachą (zazwyczaj pośrodku progu między kołami albo na jego końcach, przy kołach).
4. Gdy lewarek stabilnie tkwi już w odpowiednim punkcie zaczepienia, trzeba unieść samochód na wysokość kilku centymetrów, odkręcić całkowicie śruby i zdjąć koło.
5. Prawidłowe założenie nowego koła ułatwiają bolce wystające z tarczy hamulcowej lub bębna. Muszą one trafić w otwory w obręczy koła. Jeżeli bolec jest jeden, to koło należy ustawić tak, by wentyl był naprzeciwko niego.
6. Następnie należy wkręcić śruby mocujące na tyle, by koło trzymało się tarczy lub bębna, po czym opuścić samochód i dopiero wtedy, po przekątnej, mocno je dokręcić.
7. Ostatnią niezbędną czynnością jest sprawdzenie ciśnienia w oponie i w razie potrzeby napompowanie jej.

Nie zawsze koło zapasowe

W nowych modelach samochodów często zamiast koła zapasowego znajduje się dużo cieńsze koło awaryjne. Ma ono umożliwić jedynie dojazd do punktu, w którym opona zostanie naprawiona. Maksymalna prędkość, z jaką wolno jechać po założeniu koła awaryjnego, to najczęściej 80 km/h. W wielu autach w ogóle nie umieszcza się żadnego dodatkowego koła, a jedynie zestaw naprawczy, który pozwala uszczelnić oponę po niewielkim uszkodzeniu i dojechać do warsztatu.

* Badanie TNO i TML dla Komisji Europejskiej, 2016